Cùng con khôn lớn

(ĐN) - Gần đây lướt mạng xã hội, tôi thường bắt gặp những đoạn clip ngắn ghi lại cảnh người mẹ sau buổi họp phụ huynh, trên đường về nhà không quên tìm kiếm một cây roi dọc đường. Kèm theo đó là những dòng caption như: “Phần thưởng nhỏ cho con sau buổi họp sáng nay…” hoặc “Cây roi thần thánh sau buổi họp phụ huynh…”. Có người chia sẻ trong giận dữ, có người pha chút hài hước, nhưng đằng sau những hình ảnh ấy là một cảm giác nặng trĩu khiến tôi không thể cười nổi. Mỗi lần xem, trong lòng tôi lại dấy lên một nỗi buồn khó tả, buồn cho những đứa trẻ, thương cho những bậc làm cha mẹ và hoang mang tự hỏi: Liệu chúng ta có đang phản ứng đúng với con mình không?

Tôi cũng là một người mẹ có con đang tuổi ăn, tuổi học. Năm học cũng sắp kết thúc. Nhìn lại, tôi không thể phủ nhận rằng có những lúc mình đã cáu gắt, la mắng con chỉ vì một bài kiểm tra điểm kém, một chữ viết nguệch ngoạc hay một lỗi chính tả đơn giản. Có lần, tôi vô tình nói những lời làm con buồn chỉ vì tôi mệt mỏi sau một ngày đi làm về mà vẫn phải kèm con học, trong khi con lơ đãng và quên bài. Lúc đó, tôi nghĩ mình có quyền nổi giận vì tôi là mẹ, tôi đang lo cho con. Nhưng rồi, mỗi lần thấy ánh mắt con rưng rưng, tôi lại thấy lòng mình chùng xuống.

Tôi hiểu cảm xúc của những bậc cha mẹ sau khi đi họp phụ huynh về, nhất là khi nghe cô giáo đọc tên con mình trước các phụ huynh khác, kể rằng con học hành sa sút, không tập trung, không hoàn thành bài hoặc tệ hơn là hay nói chuyện trong lớp… Tôi cũng từng rơi vào trạng thái sốc và tự trách mình. Rằng tôi vẫn nấu ăn đầy đủ, vẫn đưa đón con đi học, vẫn hỏi han việc học của con mỗi ngày, nhưng sao lại thành ra như vậy? Nhưng rồi tôi chợt hiểu, những điều đó chỉ là bề nổi. Con cần nhiều hơn một bữa cơm ngon hay một câu hỏi thăm qua loa. Con cần mẹ thật sự lắng nghe, đồng hành và hiểu được những cảm xúc non nớt, ngây thơ của con.

Chúng ta thường kỳ vọng quá nhiều vào con mà quên mất con cũng chỉ là một đứa trẻ. Mỗi ngày đến trường của con đã là một nỗ lực, là một cuộc hành trình với hàng loạt bài học mới, áp lực thi cử, điểm số, thầy cô, bạn bè… Chúng ta là người lớn, đôi khi đi làm chỉ cần bị sếp nhắc nhở cũng đã đủ chán nản cả ngày, thế mà với con, chúng ta lại không cho phép con được sai, được kém, được mệt mỏi. Như thế thật không công bằng với con.

Tôi không phủ nhận việc cha mẹ có quyền nhắc nhở, uốn nắn con. Nhưng thay vì trút giận lên con bằng roi vọt, mắng nhiếc hay ánh nhìn lạnh lùng, hãy thử một lần ngồi cạnh con, hỏi con một cách nhẹ nhàng: “Hôm nay ở lớp con gặp chuyện gì à?”, “Mẹ có thể giúp gì cho con không?”… Có thể ban đầu con chưa quen mở lòng, nhưng sự kiên trì và chân thành của cha mẹ sẽ dần mở “cánh cửa” trong con. Hãy tạo cho con cảm giác an toàn khi ở bên cha mẹ, nơi mà con có thể tự do nói lên nỗi sợ, sự xấu hổ hay cả thất bại của mình mà không bị chê bai hay so sánh.

Tôi nhớ có lần con bị điểm kém môn Toán. Bình thường con học môn này khá tốt nên tôi rất bất ngờ. Lúc đầu tôi định mắng, nhưng rồi tôi kìm lại, hỏi con lý do. Con ngập ngừng nói: “Mẹ ơi, bữa đó con bị đau bụng nên không tập trung được, nhưng con sợ nói với cô vì đang kiểm tra.” Nghe xong, tôi lặng người. Nếu hôm đó tôi chỉ biết giận dữ, lao đến trách mắng con, chắc gì con đã dám nói thật điều đó với tôi. Sau chuyện ấy, tôi học được cách lắng nghe và cũng học được cách tin tưởng con hơn.

Mỗi đứa trẻ đều là một thế giới riêng, có những điều các con chưa giỏi, chưa hiểu hoặc đơn giản là chưa sẵn sàng. Cha mẹ là người lớn, là người từng trải, thì hãy dẫn dắt con bằng sự kiên nhẫn và yêu thương. Kết quả học tập không phải là thước đo duy nhất của một đứa trẻ. Nhân cách, lòng tốt, sự cố gắng và tình cảm chân thành mới là điều sẽ theo con suốt cuộc đời. Nếu con sai, hãy chỉ cho con biết chỗ sai. Nếu con mệt, hãy để con được nghỉ ngơi. Nếu con yếu, hãy cùng con tìm cách học tốt hơn. Đừng biến việc học thành một cuộc chiến căng thẳng giữa cha mẹ và con cái. Bởi nếu tình cảm bị rạn nứt, những điểm 9, điểm 10 kia liệu còn ý nghĩa?

Tôi không phải là một người mẹ hoàn hảo. Tôi cũng từng giận dữ, từng đánh tiếng hăm dọa khi con làm sai. Nhưng rồi tôi học cách sửa mình, học cách xin lỗi con, học cách lùi một bước để cùng con bước tiếp. Bởi tôi tin rằng, con sẽ trưởng thành tốt hơn nếu được lớn lên trong một gia đình có tình yêu thương và sự thấu hiểu.

Kỳ thi có thể là một chặng đường ngắn, nhưng hành trình làm cha mẹ thì dài cả đời. Thay vì chỉ chăm chăm vào kết quả, hãy đồng hành cùng con khôn lớn. Những trái ngọt không đến sau một đêm, mà sẽ đến khi cha mẹ và con cùng nhau vun trồng bằng tình thương, niềm tin và sự kiên trì mỗi ngày.